Pierwszą wersję programu zrealizowano zgodnie z 20 opracowanymi scenariuszami. Jednak w wyniku przeprowadzonej ewaluacji procesu wydłużono czas realizacji programu z 20 do 32 spotkań w celu umożliwienia dzieciom lepszego utrwalenia rozwijanych umiejętności. Wprowadzone zmiany dotyczyły:
- uzupełnienia programu o większą liczbę ćwiczeń, za pomocą których można kształtować poczucie własnej wartości uczestników,
- zwiększenia liczby zabaw ruchowych, które umożliwiają integrację dzieci, poprawienie ich nastroju, rozładowanie nagromadzonego napięcia,
- zwiększenia liczby ćwiczeń i zabaw opartych na technikach plastycznych,
- wprowadzenia propozycji naprzemiennego odgrywania scenek z analizą i zmianą scenariusza historyjek, szczególnie wtedy, gdy scenki w opinii dzieci są mało atrakcyjne.
Wyniki skuteczności opracowanego programu (pierwsza wersja) wskazują, że udział dzieci nielubianych w zajęciach wpłynął korzystnie na:
- ich status społeczny – po zakończeniu programu dzieci zajmowały w grupie takie pozycje, które świadczyły o większej akceptacji ze strony rówieśników,
- wybrane aspekty postrzegania ich przez rówieśników w zakresie zachowań konstruktywnych,
- wybrane aspekty postrzegania ich przez wychowawców,
- wybrane aspekty ich samokontroli emocjonalnej,
- oraz wybrane aspekty pośrednio badanej ich zdolności do decentracji interpersonalnej.
Po 7-8 miesiącach od zakończenia oddziaływań w grupie eksperymentalnej oceniono trwałość zmian, które zaszły u dzieci z tej grupy po zakończeniu zajęć w porównaniu ze zmianami, jakie w tym samym czasie zaszły u dzieci z grupy kontrolnej. Dzieci z grupy eksperymentalnej:
- miały istotnie wyższy status społeczny w klasie niż przed oddziaływaniami,
- były istotnie lepiej postrzegane przez rówieśników w zakresie zachowań nieagresywnych, świadczących o kontroli emocji,
- były lepiej postrzegane przez wychowawców klas,
- uzyskały lepsze wyniki w zakresie wybranych aspektów samokontroli emocjonalnej,
- uzyskały istotnie wyższe wyniki w zakresie wybranych aspektów pośrednio badanej zdolności do decentracji interpersonalnej.
Tymczasem dzieci z grupy kontrolnej uzyskały gorsze wyniki lub zmiany, które u nich zaszły w tym czasie nie były tak duże, jak w grupie eksperymentalnej.
Źródło: Herzberg M., Program wspomagania rozwoju psychospołecznego dzieci nielubianych przez rówieśników z powodu zachowań antyspołecznych, (w:) Rekomendowane programy profilaktyki uzależnień, Fundacja Praesterno, Warszawa, 2016