Program wzmacnia Rodziny (PWR) jest oparty na strategii edukacyjnej skierowaną do dzieci i ich rodziców, w ramach której każda z grup nabywa umiejętności życiowych i prospołecznych, a dorośli dodatkowo umiejętności wychowawczych, które w konsekwencji mają prowadzić do ograniczenia zachowań problemowych podejmowanych przez dzieci i młodzież. Pewne elementy programu to także przykład wczesnej interwencji, która wskazuje rodzicom sposoby reakcji i zachowania się w sytuacjach, gdy ich dzieci już podjęły zachowania problemowe.
Koncepcje teoretyczne programu:
Teoria Psychologii Indywidualnej A. Adlera, według której działania ukierunkowane są m. in. na:
- kształtowanie osobowości człowieka poprzez konfrontowanie indywidualnych potrzeb z wymogami środowiska (społecznymi i etycznymi),
- zminimalizowanie poczucia niskiej wartości, które jest kompensowane dążeniem do zachowań destrukcyjnych,
- wspieranie dzieci i młodzieży w harmonijnym rozwoju: w poczuciu uważności i równorzędności w systemie rodziny,
- umiejętne okazywanie miłości z wykluczeniem bezsensownego rozpieszczania.
Adler stawia na zmianę postaw i wzrostu niektórych umiejętności dzięki zastosowaniu takich narzędzi jak: komunikat JA, rozpoznawanie uczuć, stosowanie naturalnych i logicznych konsekwencji. Wszystkie te elementy zawarte są w PWR.
Teoria Społecznego Uczenia się A. Bandury wskazuje na zachowania, które kształtują się i utrwalają poprzez modelowanie czyli obserwację i naśladowanie osób ważnych i atrakcyjnych, przede wszystkim rodziców, rówieśników, postaci kultury masowej. Wiele elementów tej teorii ma zastosowanie w PWR, m. in. nauka ustalania zasad rodzinnych, stosowanie tabeli punktowej, wyciąganie bezpośrednich konsekwencji, kształtowanie pozytywnej orientacji na przyszłość, umiejętność odpierania presji rówieśniczej i poszukiwanie pozytywnych wzorców rówieśniczych.
Program pozwala na ograniczenie poniższych czynników ryzyka:
- w odniesieniu do rodziców: wymagające i odrzucające zachowania rodziców, słaba kontrola dziecka, zbyt surowa i nieadekwatna dyscyplina, brak dyscypliny i konsekwencji w zachowaniu rodziców, słaby przekaz na temat zasad rodzinnych.
- w odniesieniu do dzieci: brak pozytywnych celów, zła relacja z rodzicami / opiekunami, agresywne zachowania, negatywne wpływy rówieśnicze, brak umiejętności radzenia sobie ze stresem, słabe wyniki w nauce.
Wzmacniania także następujące czynniki chroniące:
- w odniesieniu do rodziców: kształtowanie pozytywnych uczuć wobec dziecka, odpowiedni nadzór nad dzieckiem, umiejętność stawiania granic, kształtowanie postawy konsekwentnej, czytelne precyzowanie zasad domowych, oczekiwania odpowiednie do wieku i możliwości dziecka, wspierające zaangażowanie rodziny w rozwój dziecka, wyrażanie jasnych oczekiwań dotyczących używania substancji psychoaktywnych.
- w odniesieniu do dzieci: kształtowanie pozytywnej orientacji na przyszłość, umiejętność odpierania presji rówieśniczej, umiejętność radzenia sobie z emocjami, kształtowanie empatii wobec rodziców, związek z pozytywną grupą młodzieży.