Opis programu

Zajęcia z uczniami poprzedzone godzinnym procesem szkoleniowym przygotowującym realizatorów (wychowawcy klas, pedagodzy, psycholodzy i inni nauczyciele) złożonym z e-learningu, dwóch treningów umiejętności i dwóch superwizji rozłożonych w czasie od 4 do 12 miesięcy w zależności od możliwości i potrzeb uczestników.

Zajęcia z uczniami składają się z 34 scenariuszy realizowanych w klasie szkolnej na przestrzeni trzech lat.

Scenariusze opracowane są na 1 lub 2 godziny dydaktyczne. Optymalna realizacja Programu  przewidziana jest na ok. 10 – 12 w roku szkolnym.

Kolejność scenariuszy została ułożona zgodnie z procesami rozwojowymi i etapami procesów grupowych w związku z czym program należy realizować w opisanej kolejności.

Program obejmuje tematyką szczegółowe obszary związane z jego celami.

Wzmocnienie poczucia więzi uczestników ze szkołą.

Cel ten jest realizowany poprzez wprowadzenie treści w scenariuszach zajęć dotyczących wzmacniania zespołu klasowego i relacji rówieśniczych (tematy zajęć: “Poznajemy się”, “Co nas łączy?” “Tworzymy nasze zasady”, “Współpracujemy ze sobą”, “Jak dobrze się komunikować?, “Co robić, kiedy komuś dzieje się krzywda?”, “Jak pomagamy innym?”, “Jak pomagać w trudnych sytuacjach?”. Cel ten jest także realizowany poprzez obecne w każdym scenariuszu aktywizujące formy pracy warsztatowej w grupach. Młodzi ludzie mają dzięki temu okazję wchodzić ze sobą w interakcje, zmieniać składy osobowe zespołów, w których pracują, otrzymywać informacje zwrotne od rówieśników na swój temat i uczestniczyć w licznych burzach mózgów.

Wzmocnienie procesów socjalizacyjnych dzięki dostarczaniu pozytywnych wzorców i rozwinięciu u uczestników umiejętności prospołecznych.

Na ten cel w szczególności nastawione są scenariusze obejmujące zagadnienia: “Od czego zależą nasze uczucia?”, “Czym jest złość?”, “Jak sobie radzić ze złością?”, “Czym jest konflikt”, “Jak rozwiązujemy konflikty?” “Trudne decyzje”, “W jakich sytuacjach dopada mnie stres?”, “Jak sobie radzić ze stresem?”, “Jak pomagać w trudnych sytuacjach?”.

Rola prowadzącego jako inspiratora dyskusji i procesów uczenia się ma tutaj szczególnie istotne znaczenie. Umiejętności prospołeczne rozwijane są przez uczniów w trakcie realizacji różnorodnych zadań w grupach oraz prowadzeniu otwartej dyskusji opierającej się na logicznej argumentacji oraz szacunku dla zdania innych osób. (a nie na podawczym prezentowaniu wiedzy). Uczniowie w procesie sporów i dyskusji mają okazję praktycznie i w bezpośrednim kontakcie uczyć się umiejętności związanych z postawami tolerancji, uważnego słuchania, rozwiązywania konfliktów czy radzenia sobie w sytuacjach trudnych.

Zwiększenie u uczniów poziomu pozytywnego myślenia o sobie osiągane jest poprzez realizację scenariuszy dotyczących celów, wartości, samoakceptacji, czy poczucia przynależności oraz zdobywania umiejętności i kompetencji społecznych, a także w scenariuszach związanych z postrzeganiem swoich mocnych stron oraz myśleniem krytycznym.

Założeniem twórców programu jest, by większość scenariuszy znajdująca się w programie wspierała rozwijanie umiejętności pozytywnego i jednocześnie krytycznego (racjonalnego) myślenia o sobie i otoczeniu. Udział w zajęciach rozwija także u uczniów umiejętności adekwatnego do kompetencji, wiedzy i postaw postrzegania siebie w otoczeniu innych, docenianiu siebie i umiejętności doceniania innych w oparciu o rzeczywisty wkład (kompetencje, wysiłek) i realne skutki podejmowanych działań (wpływ i szlachetność).

Wzrost kompetencji nauczycieli realizatorów Programu i świadomości rodziców  w zakresie sposobów wspierania uczniów.

Wartością dodaną Programu jest podnoszenie kompetencji nauczycieli oparte na na procesie uczenia się podczas warsztatów przygotowujących realizatorów Programu oraz na doświadczeniu zdobywanym podczas prowadzenia zajęć i procesów superwizyjnych zaplanowanych w procedurach szkoleniowych. W tym celu przygotowanie realizatorów polega nie tylko na zaznajamianiu z wiedzą i metodami prowadzenia zajęć, ale także na treningu kompetencji miękkich niezbędnych zarówno w realizacji scenariuszy programu, jak i w rozmowach wspierajacych, które mogą okazać się niezbędne w wyniku realizacji poszczególnych tematów, problemów oraz emocji jakie w rezultacie mogą ujawnić uczestnicy.

Zwiększenie wiedzy o zdrowiu człowieka, wpływie zachowań i podejmowanych decyzji na rozwój fizyczny i psychiczny.

Większość scenariuszy programu oraz ich konstrukcja służą utrwalaniu postaw uczestników sprzyjających podejmowaniu konstruktywnych wyborów i decyzji w oparciu o analizę korzyści i strat, rozumienie swoich potrzeb i konsekwencji działań. To strategia służąca ograniczaniu skłonności do ryzyka i wzmacnianiu refleksji pozwalającej kontrolować charakterystyczną dla wieku nastolatków impulsywność. Dodatkowo w celu stworzenia okazji do transferu kształtowanych postaw w obszarze substancji psychoaktywnych zaproponowano kilka scenariuszy wprost odwołujących się do tematyki uzależnień i decyzji prozdrowotnych. Dokonano tego na przykładach dotyczących alkoholu i procesów uzależnienia.

Wykaz tematów zajęć :

1.            Poznajemy się

2.            Co nas łączy?

3.            Tworzymy nasze zasady

4.            Rozmawiamy o naszych celach i wyzwaniach

5.            Odkrywamy nasze mocne strony

6.            Rozmawiamy o swoich obawach

7.            Współpracujemy ze sobą

8.            Jak pomagamy innym?

9.            Czym jest konflikt?

10.          Jak rozwiązujemy konflikty?

11.          Od czego zależą nasze uczucia?

12.          Za nami pierwszy rok

13.          Jak dobrze się komunikować? – cz.1

14.          Jak dobrze się komunikować? – cz. 2

15.          Czym jest złość?

16.          Jak sobie radzić ze złością?

17.          Co nam i innym robi hejt?

18.          Co robić, kiedy komuś dzieje się krzywda?

19.          My wobec zmian klimatu, przyszłości ziemi i ludzi

20.          Rozmawiamy o naszych potrzebach

21.          Co nam pomaga myśleć krytycznie?

22.          Jak weryfikować informacje?

23.          Jak pomagać w trudnych sytuacjach? – cz. 1

24.          Jak pomagać w trudnych sytuacjach? – cz. 2

25.          Ja w internecie – odbiorca czy twórca?

26.          Poszukiwanie „złotego środka” w trosce o zdrowie 

27.          Co jest dla mnie ważne? 

28.          Trudne decyzje (2 g.)

29.          W jakich sytuacjach dopada mnie stres?

30.          Jak sobie radzić ze stresem?

31.          Alkohol: fakty i mity

32.          Zabawa bez alkoholu – (world cafe) 

33.          Jak ludzie się uzależniają?

34.          Zakończenie .

Zajęcia dla rodziców

Program zawiera scenariusz zajęć dla rodziców uczniów uczestniczących w Programie. Scenariusz uwzględnia działania służące poznaniu przez rodziców wiedzy na temat specyficznych cech charakterystycznych dla nastolatków i wyzwań im towarzyszących oraz opis sposobów w jaki Program wychodzi naprzeciw tym wyzwaniom.

Jednocześnie sugeruje się podczas realizacji Programu przeprowadzanie z rodzicami wybranych scenariuszy Programu. W ten sposób zarówno uczniowie jak i rodzice mają okazję wymieniać się doświadczeniami z udziału w podobnych zajęciach.

Podręcznik dla realizatora

Podręcznik zawiera rozdziały prezentujące założenia programu, opis metod i technik stosowanych w Programie. Ważne informacje dotyczące sposobu realizacji Programu oraz szczegółowe scenariusze zajęć wraz z uwagami metodycznymi dla nauczyciela. Jak również załączniki do wykorzystania podczas realizacji zajęć. Podręcznik dostępny jest dla certyfikowanych realizatorów (osób, które przeszły proces szkoleniowy) na stronie internetowej Programu.