Program Trzy Koła wychowwaczo-profilaktyczny jest autorską propozycją Fundacji Wychowawców i Młodzieży „Prom”. Realizatorami są przeszkoleni wychowawcy klas szkolnych i opiekunowie innych grup w wieku szkolnym. Schemat oddziaływania jest następujący: trenerzy Fundacji szkolą wychowawców, wyszkoleni wychowawcy oddziaływują na uczniów, adresatów programu. Miarą efektów program są zmiany w zachowaniach i postawach uczniów.
Wychowawcy odbywają jednodniowe i, po około 4 miesiącach, drugie, dwudniowe szkolenie. Uczestnicy kursu otrzymują zeszyty z dużą pulą materiałów metodycznych wraz z pomocami do pracy uczniów.
Treści programu
- Klimat i więzi (Koło Zielone): rozwijanie współpracy, zasady komunikowania się, pomaganie innym, rozwijanie pozytywnych relacji między uczniami w klasie, praca nad wartościami, więzi międzypokoleniowe, rozwijanie kreatywności dzieci, pełnienie określonych ról w grupie, sposoby przekazywania pozytywnych informacji na temat innych osób i umiejętność przyjmowanie ich na własny temat.
- Sprawy i problemy (Koło Pomarańczowe): uczenie wyrażania uczuć własnych i rozpoznawanie uczuć innych, docieranie do problemów przeżywanych przez dzieci i młodzieży, rozwijanie różnych umiejętności życiowych, np. nawiązywania kontaktów, dobrych manier, rozwiązywanie konfliktów, działania na rzecz innych, wzmacniania poczucia własnej wartości, doceniania innych.
- Zdrowie i zagrożenia (Koło Czerwone): wiedza o działaniu środków uzależniających (papierosy, alkohol, narkotyki, w tym dopalacze, uzależnienie od internetu, komórki itp.), negatywne wpływy społeczne, skuteczne odmawianie, formy agresji i przemocy, mechanizm powstawania agresji, sposoby radzenia sobie z agresją i jej eskalacją, zdrowe nawyki żywieniowe, ruch, unikania nieszczęśliwych wypadków, dbanie o bezpieczeństwo innych, ciekawe formy spędzania wolnego czasu).
- Współpraca z rodzicami: aktywizowanie ich w czasie zebrań rodzicielskich, włączanie w życie szkoły, dzielenie się radościami z kontaktów z dziećmi, rozmowy o problemach wychowawczych.
Oto hasłowe tytuły 10 zajęć zalecanych na pierwsze 4 miesiące:
- Praca nauczyciela nad własną postawą wobec uczniów
- Pięć zasad, jak rozmawiać w grupie
- Krąg i rundy wypowiedzi
- Powiedz nam coś o sobie
- Każdy daje swój wkład
- Krąg naszych radości i smutków
- Pomaganie
- Zapobieganie konfliktom i godzenie się
- Niebezpieczeństwa i wpływy społeczne (bingo biegane)
- Animowanie rodziców do współpracy w profilaktyce
Na dalsze okresy pracy wychowawca tworzy plany według własnych preferencji i pomysłów korzystając z doświadczeń ze szkoleń oraz z budulca zawartego w zeszytach metodycznych.
Metody
Trzy Koła są wplecione w rutynową pracę nauczyciela: lekcje i kwadranse wychowawcze, migawkowe kontakty na korytarzu, lekcje niektórych przedmiotów, wycieczki, imprezy, akcje klasowe i szkolne, spotkania z rodzicami.
Zajęcia z uczniami nawiązują do doświadczeń uczniów, dostosowane są do ich wieku. Powadzone są w kręgu i w małych grupach, wykorzystują burze mózgów, odgrywania ról, rysunki, scenki komiksowe, gry, zajęcia ruchowe i inne techniki aktywizujące.