- U podstaw programu Trzy Koła leży sześć założeń. Wynikają one z wieloletniego doświadczenia zawodowego Autorów oraz ugruntowanej wiedzy naukowej z zakresu psychologii społecznej, socjologii oraz profilaktyki zachowań ryzykownych i antyspołecznych.
- Niezdrowy styl życia, problemy alkoholowe i narkotykowe, przemoc w codziennych kontaktach społecznych i zachowania antyspołeczne mają wczesne uwarunkowania rodzinne i społeczne (Paterson i wsp. 1989, Hawkins, Weis, 1985). Siła czynników ryzyka, presji społecznej i wewnętrznych impulsów skłaniająca do zachowań antyzdrowotnych i antyspołecznych jest bardzo duża, żeby ją skompensować lub przeważyć niezbędne jest jak najwcześniejsze kształtowanie postaw i wewnętrznych standardów przeciwnych tym niepożądanym tendencjom. Jest to przede wszystkim zadanie rodziców oraz szkoły.
- Większość czynników ryzyka ma charakter narastający wraz z wiekiem młodzieży (picie, palenie, przedwczesny seks jako atrybuty dorosłości) (Jessor, Jessor, 1977). Krótkotrwałe działania profilaktyczne w związku z kumulowaniem się zagrożeń mogą być nieskuteczne. Narastaniu i kumulowaniu się zagrożeń powinna odpowiadać systematyczność działań zapobiegawczych.
- Oddziaływania prowadzące do kształtowania pożądanych postaw zdrowotnych i społecznych dzieci i młodzieży powinny być integralną częścią programu wychowawczego pracy nauczyciela. Skuteczności profilaktyki nie służy treściowe oddzielanie problematyki wychowania od problemów picia, palenia, używania narkotyków, przemocy lub nietolerancji wobec odmienności społecznych lub kulturowych. Dbanie o siebie i swoje zdrowie oraz o szacunek wobec innych ludzi powinny być powiązane z systemem wartości i norm, dzięki czemu stają się bardziej odporne na załamanie w wyniku zewnętrznych nacisków i pokus (było to zgodne z założeniami reformy oświaty z lat 1990-tych i tzw. ścieżki międzyprzedmiotowej). Jest to teza klasycznych teorii spójności poznawczej (Festinger, 1957) i teorii oddziaływań społecznych (Cialdini, 1994).
- Wychowawca klasy ma dużo większą szansę na całościowe podejście do rozwoju ucznia, w tym do ochrony jego zdrowia psychicznego niż nauczyciel przedmiotu oraz niż realizator wąskich wyspecjalizowanych programów profilaktyki alkoholowej, narkotykowej lub przemocowej. Relacja między codzienną pracą wychowawczą a programami specjalistycznymi nie jest konfliktowa. Wychowawca, korzysta jeśli trzeba z pomocy specjalistycznej, ale tylko on ma całościowy ogląd ucznia i w związku z tym przede wszystkim wychowawca może czuwać nad harmonijnym rozwojem ucznia. W szkole to wychowawca ma szansę widzenia ucznia w całości a nie w „tematycznych fragmentach”.
- Jednym z warunków skuteczności oddziaływań i czynnikiem chroniącym przed występowaniem zachowań ryzykownych i antyspołecznych, takich jak wagary, upijanie się, odurzanie się, wandalizm i przemoc są pozytywne więzi uczniów ze szkołą (Hawkins, Catalano, Miller, 1992), a także umiejętności wychowawcze i społeczne nauczycieli (Voisin i wsp., 2005)
- Wzmacnianie więzi społecznych, wprowadzanie elementów profilaktyki i promocji zdrowia do rutynowej pracy nauczyciela jest zadaniem wymagającym szczególnej motywacji. Czynnikiem motywującym nauczycieli może być stwarzanie pola do inwencji twórczej. Dlatego program Trzy Koła pozostawia nauczycielowi swobodę w wyborze technik pracy wychowawczo-profilaktycznej i oferuje mu źródła inspiracji w postaci puli zasad, technik i pomysłów metodycznych. Z tej puli nauczyciel może swobodnie czerpać wzbogacając lub rozwijając zawarte tam pomysły.
