W wielu społeczeństwach ignoruje się potrzeby emocjonalne dzieci, bardziej zwracając uwagę na osiągnięcia w nauce. Jednak badania naukowe wskazują, że umiejętności akademickie mają niewielki wpływ na zdolność dziecka do konstruktywnego radzenia sobie z frustracjami i wyzwaniami szybko zmieniającego się otoczenia, czy do tworzenia trwałych związków oraz prowadzenia szczęśliwego, satysfakcjonującego życia.
Program Przyjaciele Zippiego jest oparty na założeniu, że dzieci cały czas wchodzą w interakcje z innymi osobami – rodziną, nauczycielami, przyjaciółmi w różnych sytuacjach i okolicznościach. To, jak dobre mają stosunki z innymi oraz jak dają sobie radę z trudnościami jest kluczowe dla ich myślenia o sobie i o innych. Innymi słowy, radzenie sobie, czyli postępowanie w różnych sytuacjach, korzystanie z pomocy i wsparcia ze strony innych – jest istotą myślenia przez dziecko o własnym powodzeniu i źródłem jego samopoczucia.
Program koncentruje się na uczeniu takich sposobów radzenia sobie z trudnościami, które zachęcają dzieci do pomagania innym. Wzajemna pomoc, szacunek, wyobrażanie sobie, co czują inni (empatia) oraz współpraca, są kluczowe dla filozofii programu.
Zakłada się, że najważniejsze czynniki chroniące w tym programie to rozwój kompetencji psychologicznych i społecznych, budowanie pozytywnej samooceny, poczucia własnej wartości, sprawczości i kompetencji („ja umiem”, „ja potrafię”). Istotnym czynnikiem chroniącym jest również wspierające, bezpieczne środowisko szkolne, wysokie kompetencje wychowawcze i umiejętności psychologiczne nauczycieli, a także dobra współpraca z rodzicami.
Wśród czynników ryzyka należy wymienić: stres, niepowodzenia szkolne, brak pozytywnych więzi rodzinnych i społecznych, brak umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie z trudnościami. Czynnikiem zagrażającym może być klimat społeczny szkoły, zachowania agresywne i przemoc w relacjach rówieśniczych. Istotnym czynnikiem ryzyka jest także brak wsparcia ze strony rodziców i poczucie osamotnienia w związku z ich zaangażowaniem w pracę zawodową oraz rozpad więzi rodzinnych.