Metody pracy
- Zajęcia w programie Spójrz inaczej prowadzone są metodami aktywnymi tzn. w taki sposób, aby umożliwić uczniom kreatywne doświadczanie i przeżywanie tego, co jest tematem zajęć, a następnie podsumowanie i opracowanie zdobytych doświadczeń. W związku z tym, warto zachęcić uczestników do brania aktywnego udziału w ćwiczeniach, samodzielnego myślenia, opierania się na własnej wiedzy i doświadczeniach. Podczas realizacji programu można wprowadzać różne techniki, dostosowując je do stopnia zainteresowania tematem, umiejętnościami radzenia sobie z przedstawionymi problemami i poziomem aktywności uczniów. Dzieci w młodszym wieku szkolnym nie zawsze potrafią mówić o swoich uczuciach, stąd też wykorzystujemy inne sposoby wyrażania emocji, takie jak: zabawa, malowanie i rysowanie, lepienie z modeliny i plasteliny, śpiewanie piosenek, scenki teatralne, przedstawienia kukiełkowe.
- Dziecko obserwując reakcję innych dzieci oraz nauczyciela może także znaleźć sposób na złagodzenie swoich napięć i zrozumienie samego siebie. Sam fakt, że takie działania są akceptowane, a nawet pożądane wystarczy, aby zredukować napięcie i problemy lub przynajmniej sprowadzić je do takiego poziomu, kiedy to dziecko samo daje sobie radę. W trakcie zajęć prowadzący mogą swoimi uwagami i komentarzami (szczególnie, jeśli potrafią wczuć się w emocje dzieci) doskonalić rozumienie i pomagać dzieciom rozwijać umiejętności wglądu w siebie. W ten sposób dzieci poszerzają krąg własnych doświadczeń i uczą się o wiele więcej niż przez upominanie i udzielanie wskazówek przez dorosłych.
- Podręcznik do programu zawiera przykłady różnych technik i spośród nich prowadzący może wybrać takie, które najlepiej odpowiadają jego przygotowaniu i celom konkretnego ćwiczenia.
Treści programowe
- Postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć:
- rozpoznawanie, nazywanie i akceptacja uczuć własnych oraz innych osób
- rozumienie i wyrażanie uczuć pojawiających się w sytuacjach trudnych,
- uczenie się sposobów pozytywnego wpływania na swój nastrój oraz nastrój innych.
- Poczucie własnej wartości:
- akceptowanie i docenianie siebie
- świadomość swoich sukcesów i mocnych stron,
- dostrzeganie i akceptowanie różnic w wyglądzie, zachowaniu i upodobaniach,
- dostrzeganie i docenianie wyjątkowości i niepowtarzalności każdego człowieka.
- Dziecko jako członek rodziny:
- rozumienie roli rodziny i swojej roli w rodzinie,
- wzajemna pomoc w rodzinie.
- Dziecko jako członek grupy rówieśniczej:
- klasa szkolna (wzajemny wpływ, pomaganie i otrzymywanie pomocy, przyjaźń i koleżeństwo),
- normy, reguły i zasady we wzajemnych kontaktach,
- współdziałanie i współpraca,
- wpływ grupy na jednostkę – namawianie i odmawianie.
- Sytuacje trudne w kontaktach z innymi:
- radzenie sobie ze złością, odrzuceniem, wstydem, dokuczaniem, skarżeniem,
- agresja i przemoc w szkole – sposoby zapobiegania i radzenia sobie z dokuczaniem.
- Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji:
- strategie rozwiązywania problemów,
- umiejętności rozwiązywania problemów klasowych,
- umiejętności i strategie podejmowania samodzielnych decyzji.
- Dbanie o zdrowie:
- podejmowanie właściwych decyzji zdrowotnych,
- rozwijanie świadomości swojego ciała,
- odróżnianie produktów jadalnych, niejadalnych i szkodliwych dla zdrowia,
- zasady używania i przyjmowania lekarstw,
- sposoby dbania o zdrowie.
Czas trwania i harmonogram
Program Spójrz inaczej realizowany jest w sposób ciągły przez 3 lata: w I SP – 22 zajęcia 45-minutowe, w II klasie – 21 zajęć, w III – 25 zajęć. Do wymagań programu należy również przeprowadzenie przez realizatora spotkania informacyjnego z rodzicami, dotyczącego samego programu. Podobne spotkanie odbywa się w trakcie roku szkolnego i na zakończenie cyklu zajęć, jest ono poświęcone efektom realizacji.
Materiały
Wszystkie materiały do realizacji programu zawarte są w podręcznikach dla realizatorów. Podręcznik zawiera:
- opis programu – cele oraz treści,
- opis metod pracy z uczniami,
- przewodnik dla realizatora,
- scenariusze poszczególnych zajęć wraz z pomocami do prowadzenia zajęć – ilustracje, arkusze pracy – oraz wskazówkami metodycznymi i materiałami merytorycznymi dla realizatora.