TUTORING SZKOLNY – program pedagogiki dialogu

           Brak

Dopuszczalne modyfikacje (odnoszące się do rozszerzania grupy realizatorów)

Dopuszczalne modyfikacjie

Program został oceniony jako spełniający standardy poziomu II

DOBRA PRAKTYKA

Uczniowie i nauczyciele:

Program jest ukierunkowany tak, by zwiększać skuteczność edukacji poprzez:

Ponadto program ma na celu  poprawę relacji oraz klimatu społecznego szkoły, a także rozwijanie umiejętności wychowawczych nauczycieli i zapobieganie wypaleniu zawodowemu.

Tutoring szkolny, jako model indywidualnej pracy z uczniem, prowadzi do rozwoju kompetencji wychowawczych nauczycieli, wspiera rozwój samodzielności, odpowiedzialności życiowej i autonomii u uczniów, pozwala też na przyjęcie przez uczniów odpowiedzialności za proces własnego rozwoju i uczenia się.

Wsparcie ze strony tutorów (mądrych dorosłych) jest wymieniane jako jedna z wiodących strategii profilaktycznych opartych na wiedzy, posiadających mocne podstawy w koncepcjach teoretycznych wyjaśniających zachowanie człowieka. Wyniki badań wskazują, że posiadanie w wieku dorastania osobistego opiekuna (dorosłego spoza rodziny) wiąże się z mniejszym nasileniem zachowań problemowych, tj. używaniem substancji i dopuszczaniem się wykroczeń, a także z bardziej pozytywnym stosunkiem do nauki i szkoły.

Przyjmując za prof. dr hab. Ewą Filipiak perspektywę społeczno-kulturowych teorii uczenia się, wyprowadzonych z prac L.S. Wygotskiego i J.S. Brunera,  zakłada się, że nauczyciele, którzy podejmą indywidualną opiekę nad uczniem będą w działaniu uczyli się  jak być nauczycielem wspierającym rozwój ucznia.

Zastosowanie w praktyce dialogu pedagogicznego i refleksja nad efektami tego procesu  daje nauczycielom poczucie satysfakcji, a w ten sposób obniża poziom stresu i opóźnia wypalenie zawodowe.

Teoretyczne podstawy programu Tutoringu Szkolnego odwołują się do:

Podstawą do  opracowania i opisania metody tutoringu szkolnego stały się 25-letnie doświadczenia ALA Autorskich Liceów Artystycznych i Akademickich we Wrocławiu i w Częstochowie. Wprowadzenie metody tutoringu szkolnego pomaga uczniom w dojrzewaniu, dochodzeniu do samodzielności, odpowiedzialności, mądrości, ułatwia planowanie i realizowanie zadań szkolnych oraz pozaszkolnych. W efekcie pracy tutora z uczniem zmieniają się relacje w szkole, poprawia się poziom poczucia bezpieczeństwa, utożsamianie się uczniów ze szkołą, co w dalszej konsekwencji prowadzi do poprawy wyników w nauce i promocji zdrowia psychicznego. Jednym z podstawowych założeń programu jest oddziaływanie tutoringu na samych nauczycieli: doskonalenie kompetencji wychowawczych, rozwój osobowy i zawodowy, przeciwdziałanie przedwczesnemu wypaleniu zawodowemu.

Program Tutoringu Szkolnego jest wprowadzany w szkole na wniosek dyrektora szkoły, po uzyskaniu zgody rady pedagogicznej. Jest wdrażany przez grupę przeszkolonych nauczycieli. Nauczyciele, psychologowie, pedagodzy szkolni, wychowawcy oraz dyrektor szkoły uczestniczą w szkoleniach prowadzonych metodami warsztatowymi dla grupy liczącej od 12 do 20 osób. Pierwszy rok wdrożenia odbywa się ze wsparciem opiekuna wdrożenia.

Kurs tutoringu I stopnia to szkolenia, które trwają 64 godziny dydaktyczne. Zazwyczaj są one realizowane w trakcie czterech dwudniowych spotkań (po 16 godzin każde). Celem szkoleń jest przygotowanie pracowników szkoły do pracy w charakterze tutora. Uczestnicy szkolenia, już po pierwszych, dwudniowych warsztatach, w ramach praktyki związanej wynikającej z założeń kursu, podejmują pracę z uczniami – swoimi podopiecznymi. Jeden tutor nie powinien mieć pod opieką więcej niż 10 uczniów. Sposób doboru tutorów i uczniów określa sama szkoła.

Wprowadzenie programu Tutoringu Szkolnego oznacza, że uczniowie otrzymują możliwość korzystania z indywidualnego wsparcia nauczyciela – tutora. W trakcie spotkań – tutoriali uczeń określa swoje cele oraz sposoby ich osiągania, a tutor towarzyszy mu w tym procesie, odwołując się  do mocnych stron i indywidualnych zasobów ucznia. Udział w programie wzmacnia autonomię ucznia i  przejmowanie odpowiedzialności za własną naukę i jej wyniki. Natomiast realizacja samodzielnie wyznaczonych celów podnosi jego wiarę w siebie i we własny sukces.

Po zakończeniu etapu szkoleń, a podczas pracy z wykorzystaniem metody tutoringu szkolnego nauczyciele otrzymują opiekę wdrożenia, polegającą na bieżącym wsparciu superwizyjnym wdrożenia tutoringu szkolnego w danej szkole. Rekomendowane jest kolejne realizowanie szkolenia, a następnie opieki merytorycznej, czyli spotkań z opiekunem wdrożenia. Do wyboru przez szkołę pozostawia się liczbę wizyt opiekuna (10 lub 6 w skali roku szkolnego). Każda wizyta obejmuje: tutorial (spotkanie konsultacyjne) z dyrektorem szkoły, superwizję indywidualną tutorów oraz superwizję grupową tutorów. Celem superwizji tutorskiej jest wymiana doświadczeń, poszukiwanie sposobów rozwiązywania najczęściej pojawiających się trudności i problemów, a także doskonalenie swoich kompetencji tutorskich.

Zarówno podczas kursu tutoringu jak i podczas opieki merytorycznej omawiane są zagadnienia organizacyjno-logistyczne wdrożenia programu. Prezentowane są również dobre praktyki wdrożeń.

Każdy tutor uczestniczący w programie spotyka się ze swoimi podopiecznymi na indywidualnych spotkaniach (tutorialach) co najmniej raz w miesiącu. Szkoła wprowadzająca program samodzielnie określa częstotliwość i długość spotkań, zapewnia warunki do ich prowadzenia. Na proces tutoringu składają się następujące etapy: Poznanie, Określenie Celów, Planowanie ich realizacji, Monitorowanie i Motywowanie, Ewaluacja.

Istnieje możliwość opieki merytorycznej dla szkoły, której kadra przeszła już wcześniej kurs tutoringu I stopnia (pod warunkiem, że zrealizował go Instytut Tutoringu Szkolnego).

Praca w charakterze tutora wymaga nabycia umiejętności komunikacyjnych m.in.: uważnego słuchania, zadawania pytań, odzwierciadlania, podsumowywania, rozpoznawania i nazywania uczuć, empatycznego dialogu. Niezbędna jest też samoświadomość własnych mocnych stron i ograniczeń, znaczenia postawy dialogu, umiejętności współpracy w zespole, otwartość. Dlatego program Tutoringu Szkolnego jest realizowany przez przeszkolonych nauczycieli, wychowawców, psychologów i pedagogów szkolnych.

Do końca roku 2018 Instytut Tutoringu Szkolnego przygotował 2 202 tutorów. Szkolenia przygotowujące do pracy tutorskiej odbywają się w szkole, prowadzone są przez minimum dwóch trenerów (akredytowanych przez Instytut Tutoringu Szkolnego). Trenerzy ci tworzą ok. 40-osobową grupę starannie wyselekcjonowanych praktyków współpracujących z ITS. Trenerzy ci posiadają doświadczenie tutorskie oraz zostali przygotowani do prowadzenia kursów m.in. w projekcie pt. „Wychować człowieka mądrego. Wprowadzenie modelu pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej z zastosowaniem metody tutoringu szkolnego jako profilaktyki pozytywnej problemów w polskiej szkole” i posiadają doświadczenie w prowadzeniu szkoleń dla tutorów. ITS systematycznie organizuje konferencje i seminaria służące wymianie doświadczeń, ale również nieustannemu doskonaleniu kompetencji osób współpracujących w zakresie tutoringu.

Uczestnicy szkoleń zostają wyposażeni w odpowiednie narzędzia organizacyjne i diagnostyczne. Znaczącym elementem kursu tutoringu szkolnego jest przygotowanie tutorów do nawiązywania relacji z rodzicami i budowania partnerskiego współdziałania obu stron na rzecz rozwoju ucznia.

Program kursu tutoringu szkolnego I stopnia:

Ważną pomocą dydaktyczną programu jest „Poradnik Tutora Szkolnego”, który został opracowany na potrzeby projektu „Wychować Człowieka Mądrego”. Jest dostępny w wersji elektronicznej od grudnia 2018 r. dla wszystkich tutorów przystępujących do realizacji programu.

Tutorzy w trakcie szkoleń otrzymują materiały metodyczne, na podstawie których pracują z podopiecznymi w szkołach.

Więcej informacji na temat programu „Tutoring Szkolny – program pedagogiki dialogu” można znaleźć na stronie www.instytuttutoringuszkolnego.pl.

Instytut Tutoringu Szkolnego

ul. Robotnicza 36

53-608 Wrocław

kom. 602 248 001

e-mail: biuro@instytuttutoringuszkolnego.pl

www.instytuttutoringuszkolnego.pl